CHUYÊN ĐỀ KHỐI 2
MỘT SỐ ĐIỂM MỚI CẦN LƯU Ý
KHI DẠY TIẾNG VIỆT TRONG CTGDPT 2018
Ngày 03 tháng 9 năm 2021, tổ chuyên môn Khối 2
trường Tiểu học Hòa Bình đã tổ chức chuyên đề trực tuyến
“MỘT SỐ ĐIỂM MỚI CẦN LƯU Ý KHI DẠY TIẾNG VIỆT TRONG
CTGDPT 2018”
Thành phần tham dự gồm Ban Giám hiệu và toàn thể giáo viên.
Với việc tổ chức chuyên đề này mong muốn có thể hỗ trợ thầy cô kịp thời nắm bắt được các điểm mới khi dạy Tiếng Việt trong chương trình giáo dục phổ thông tổng thể 2018.
Sau đây là một số nội dung chính và hình ảnh trong chuyên đề:
Hoạt động 1: Khởi động
Tổ chức câu hỏi khảo sát trên Google Form để khởi động tạo hứng thú và vui vẻ cho chuyên đề.
- Hôm qua nghỉ Lễ 2-9, Thầy cô đã làm gì?
- Đi ăn sáng cùng gia đình.
- Ở nhà thực hiện 5K.
- Chuẩn bị các công việc chào đón HS học online.
- Hôm nay, Thầy cô được tham dự mấy chuyên đề?
- 3
- 5
- 7
- Thầy cô thích nhất chuyên đề nào?
- Khối 1
- Khối 2
- Khối 3
- Khối 4
- Khối 5
- Theo Thầy cô cần lưu ý gì khi dạy Tiếng Việt trong chương trình GDPT 2018
Hoạt động 2: GV giới thiệu các hoạt động xuất hiện trong SGK TV2
- Khởi động
- Khám phá và luyện tập
- Đọc
+ Đọc thành tiếng
+ Đọc hiểu
+ Đọc củng cố - HTL
+ Cùng sáng tạo
- Viết
- Luyện từ
- Luyện câu
- Nói và nghe / Kể chuyện
- Viết đoạn văn ngắn
+ Vận dụng
+ Đọc mở rộng
Hoạt động 3: GV trình bày những điểm lưu ý khi dạy học đọc
Phương pháp tổ chức dạy đọc thành tiếng:
Thông thường, hoạt động luyện đọc thành tiếng được tổ chức gồm 3 bước:
- Bước1: GV đọc mẫu kết hợp đặt câu hỏi kích thích sự hứng thú, tập trungtheodõi của HS, đồng thời kiểm soát việc đọc.
- Bước2: GV hướngdẫn HS đọc một số từ khó đọc, cách ngắt nghỉ hơi theodấu câu/ cụm từ có nghĩa, cách ngắt nhịp (đối với văn bản thơ).
- Bước3: GV tổ chức cho HS luyện đọc thành tiếng theo nhóm nhỏ, đọc luânphiên theo đoạn/ bài (chỉ đọc nối tiếp câu đối với đối tượng HS đọc thành tiếngchưa tốt). GV sửa lỗi phát âm theo hướng tiếp cận cá nhân. Ngoài ra, tuỳ và obà i cụthể, GV tổ chức cho HS giải thích nghĩa của một số từ khó (khuyến khích cách giải thích nghĩa)
Hoạt động đọc hình thành và phát triển năng lực đọc hiểu văn bản thông qua hệ thống câu hỏi, bài tập đọc hiểu phong phú, đa dạng
Phương pháp tổ chức dạy đọc hiểu
Thông thường, hoạt động dạy Đọc hiểu được tổ chức gồm 4 bước:
- Bước 1: HS xác định yêu cầu của câu hỏi, bài tập đọc hiểu “khoanh vùng” phạm vi nội dung có liên quan đến câu hỏi trong bài đọc.
- Bước 2: HS thực hiện yêu cầu của câu hỏi, bài tập đọc hiểu cá nhân hoặc trong nhóm nhỏ.
- Bước 3: HS chia sẻ kết quả trước lớp.
- Bước 4: Kết nối các đáp án, câu trả lời để xác định nội dung, ý nghĩa bài đọc.
Lưu ý:
- Khai thác nội dung theo chiều ngang hoặc chiều dọc văn bản đọc.
- Điều chỉnh câu hỏi, bài tập (nội dung, hình thức...) cho phù hợp đối tượng
- Đọc củng cố - Học thuộc lòng
- Bước 1: GV hướng dẫn HS xác định giọng đọc trên cơ sở hiểu nội dung văn bản.
- Bước 2:HSnghe GV đọc mẫu 1 đoạn (cũng có thể thực hiện trước bước1).
- Bước 3: HS luyện đọc lại 1 đoạn (tự chọn hoặc có hướng dẫn) trong nhóm nhỏ.
- Bước 4: HS đọc/ thi đọc trước lớp.
Lưu ý:
- Những địa phương HS đọc thành tiếng chưa tốt có thể không cần thực hiện hoạt động này ngay từ đầu năm học.
- Không đặt ra yêu cầu đọc nâng cao với tất cả các đối tượng
Lưu ý:
- Giáo viên sửa lỗi phát âm theo hướng tiếp cận cá nhân.
- Giáo viên hướng dẫn học sinh học thuộc lòng từng câu, đoạn, bài.
- Không đặt ra yêu cầu đọc nâng cao với tất cả các đối tượng HS.
Phương pháp tổ chức hoạt động cùng sáng tạo
Các bước tổ chức:
- Bước 1: HS phân tích yêu cầu hoạt động và gợi ý (nếu có).
- Bước 2: GV kết nối nội dung bài học với hoạt động Cùng sáng tạo.
- Bước 3: HS thực hành hoạt động cá nhân hoặc theo cặp/ nhóm nhỏ.
- Bước 4: Một số cá nhân hoặc cặp/ nhóm HS chia sẻ trước lớp.
- Bước 5: GV liên hệ, mở rộng.
Hoạt động 4: GV trình bày những điểm lưu ý khi dạy học viết
Các dạng hoạt động chính tả:
- Chính tả đoạn bài nhìn – viết
- Chính tả đoạn bài nghe – viết
- Bài tập chính tả
Các dạng bài tập chính tả
- Chính tả có quy tắc
- Chính tả phương ngữ
- Chính tả ngữ nghĩa
Hoạt động 5: GV trình bày những điểm lưu ý khi dạy học MRVT và phát triển lời nói
Phương pháp tổ chức hoạt động luyện từ, luyện câu
- Bằng tranh: HS quan sát tranh tìm từ ngữ chỉ sự vật, hoạt động, đặc điểm, tính chất à nói, viết câu có từ ngữ tìm được.
- Thông qua bài đọc: HS đọc một văn bản và tìm những từ ngữ được yêu cầu theo một trường nghĩa nhất định à nói, viết câu có từ ngữ tìm được.
- Bằng cách tìm từ chứa âm, vần: GV tổ chức cho HS tìm từ chứa tiếng có âm/ vần theo yêu cầu à nói, viết câu có từ ngữ tìm được (chủ yếu BT chính tả).
- Theo cấu tạo từ: Thường cho sẵn một tiếng, yêu cầu HS tìm tiếng ghép với tiếng đã cho để tạo từ mới à nói, viết câu có từ ngữ tìm được.
- Theo nghĩa của từ: Thường cho sẵn từ và nghĩa của từ, như thẻ từ – thẻ ghi nghĩa từ hoặc BT giải ô chữ, giải câu đố. HS dựa vào các dữ kiện đã cho để tìm từ ngữ à nói, viết câu có từ ngữ tìm được.
Theo trường nghĩa: Thiết kế dựa trên lí thuyết trường nghĩa với 3 kiểu:
- Tìm từ ngữ chỉ tình cảm/ cảm xúc/ đồ vật/ hoạt động (của các nhân vật có trong tranh,….)đặc điểm, công dụng của đồ vật, …
- Tìm từ ngữ có thể kết hợp với từ đã cho.
- Nói, viết câu chỉ tình cảm/ cảm xúc/ giới thiệu đồ vật/ thuật hoạt động chứng kiến hoặc tham gia.
Hoạt động 6: GV trình bày những điểm lưu ý khi dạy học viết đoạn
văn ngắn
Dạy HS viết văn phải dạy bắt đầu từ việc viết câu đúng, câu hay, không chờ tới khi học tập làm văn mới dạy HS viết văn.
Hoạt động vận dụng:
Lưu ý: Hoạt động vận dụng cũng có thể được thực hiện linh hoạt, không nhất thiết phải thực hiện cuối bài học mà có thể thực hiện sau khi luyện tập một kĩ năng của bài học.
- Những hoạt động vận dụng có thể cho HS thực hiện ở nhà, GV hướng dẫn thực hiện.
- Hoạt động vận dụng cũng có thể được thực hiện linh hoạt, không nhất thiết phải thực hiện cuối bài học mà có thể thực hiện sau khi luyện tập một KN của bài học.
- Những hoạt động vận dụng có thể cho HS thực hiện ở nhà, GVHD thực hiện.
- Giáo viên đọc mẫu.
- Học sinh học thuộc lòng từng câu, đoạn, cả bài.
- Học sinh đọc thuộc lòng toàn bài.
- Bước 1: HS đọc lại câu/đoạn cần chép và trả lời 1-2 câu hỏi về nội dung câu/ đoạn.
- Bước 2: HS tìm hiểu nghĩa và ghi nhớ mặt chữ của những từ ngữ có vấn đề chính tả. GV cần tổ chức cho HS giải thích nghĩa của những từ này bằng ngữ cảnh, tranh ảnh/ động tác trực quan, đặt câu. HS luyện viết những từ ngữ này vào giấy nháp hoặc bảng con để ghi nhớ cách viết trên cơ sở đã hiểu nghĩa.
- Bước 3: HS chép câu/ đoạn viết vào vở.
- Bước 4: HS tự đánh giá bài viết của mình và của bạn theo hướng dẫn của GV.
- Bước 5: HS chữa lỗi (nếu có).
Kết luận chuyên đề:
Qua buổi chia sẻ ngắn gọn, GV đã nắm được một số điểm mới cần lưu ý khi dạy Tiếng Việt trong CTGDPT 2018, GV kịp thời vận dụng vào việc giảng dạy trực tuyến cho hiệu quả. Các GV trong trường cùng thống nhất xây dựng nội dung giảng dạy phù hợp. Qúa trình áp dụng chuyên đề này vào việc giảng dạy GV sẽ ghi nhận những khó khăn để cùng nhau chia sẻ và giải quyết để nâng cao hiệu quả việc giảng dạy ở mức cao nhất có thể.
- Một số hình ảnh trong buổi chuyên đề:
